Kamusal Mal ve ÇeÅŸitleri
Esas olarak mal türleri temelde altı farklı kategoriye ayrılır.Bunlar;
-Özel Mallar
Üretimini ve sunumu özel sektörün üstlendiÄŸi mal çeÅŸitleridir.Özel malların üretimi sonucunda belli bir deÄŸer ve fayda ortaya çıkar.Bu fayda ve deÄŸerler ölçülebilir niteliktedir.Özel mallar ekonomik olarak satın alınabilen bir fayda olgusu oluÅŸturduÄŸundan belli bir ücretle sunulan ve ücretini ödemeyenlerin dışlanıp faydalanamayacağı mal türüdür.Bu tür malların tüketiminde rekabet had safhadadır.Kısacası bir tüketicinin özel mal tüketimini artırması durumunda diÄŸer baÅŸka bir tüketicinin tüketebileceÄŸi miktarı azaltmaktadır.
-Tam Kamusal Mallar
Devlet tarafından sunulan ve faydası tüm toplum bireylerine ait olan mallardır.Burada ki özel nokta;Tam kamusal malların faydasının ölçülebilecek yada fiyatlandırılabilecek (fiyatının belirlenememesi) durumda olmaması ve herhangi bir tüketicinin yani toplumu oluÅŸturan bir bireyin bu tür malların tüketiminden dışlanamayacağıdır.Bu malların tüketiminde rekabetin olmaması ayırt edici özelliÄŸidir.Örn;devletin yapmış olduÄŸu milli savunma hizmetinin hangi bireye ne kadar fayda saÄŸladığı,her bir birey için fiyatının ne kadar olacağı yada herhangi bir vatandaşı devletin asli olarak sunması gereken hizmetlerden biri olan savunma hizmetinden dışlanamayacağıdır.
-Yarı Kamusal Mallar
Üretimini hem Kamu sektörünün hem de özel sektörün gerçekleÅŸtirdiÄŸi mal çeÅŸididir.En tipik örnekleri ise;eÄŸitim ve saÄŸlık hizmetidir.
-Kulüp Malları
Bir bireyin tek başına maliyetine katlanarak eriÅŸemeyeceÄŸi mallar için birden fazla bireyin bir araya gelerek belirli bir ücret (aidat) karşılığında almak istedikleri mal ve hizmetler için oluÅŸturdukları kulüp,dernek v.b. grupların ortak olarak kullanım için aldıkları mal ve hizmetler bütünüdür. ÖrneÄŸin;tek başına bir bireyin alamayacağı bir at için bir grup yada zümrenin birleÅŸerek bir atçılık kulübü kurarak bu amaçlarına ulaÅŸmaları gösterilebilir.
-Erdemli-Erdemsiz Mallar (Merit-Demerit Mallar)
Erdemli Mallar için;aslında bu malların sunulmasının özel sektör tarafından olduÄŸu ancak bu durumda bazı bireylerin ulaÅŸamayacağı mal ve hizmetlerdir.Bu durumda sosyal refahı düzenleyici kurum olan devlet bu malların sunumu gerçekleÅŸtirir.Örnek olarak ÖÄŸrencilere sunulan yurt hizmetleri,yaÅŸlılar için verilen sosyal imkanlar,çocuk parkları v.b verilebilir.
Erdemsiz Mallar için ise; toplumsal saÄŸlık ve toplumsal ahlakı bozan mallardır.Bu mallar erdemli malların tam tersi özelliklere sahiptir.Devletin uyuÅŸturucu,alkol ve sigara gibi toplumsal saÄŸlığı,ahlakı ve düzeni etkileyen bu malların kullanımına karşı bireyleri caydırıcı reklam filmleri çekmesi çeÅŸitli kampanyalar yürüterek müdahalede bulunması en güzel örnektir.
-Ortak Mallar
Mülkiyetinin kamuya ait olduÄŸu,tüketim malı yada üretim faktörünün birden fazla kiÅŸinin kullandığı mallardır.Bu malların tüketiminde bir kiÅŸinin daha fazla tüketmesi,diÄŸer bir kiÅŸinin bu malı daha az tüketmesine yada bir kaynağı bir kiÅŸinin olması gerekenden daha fazla kullanmasıyla baÅŸka bir kiÅŸinin bu kaynaktan daha az faydalanmasına sebep olan durumlar ortaya çıkabilmektedir.Bunun sonucunda tüketiminde rekabet olduÄŸu görülmektedir.Bu malı kamusal yapan nitelikse tüketiminden bireylerin dışlanamamasıdır.Bu malları kısa bir ÅŸekilde ifade edecek olursak;Tüketimlerinde rekabet olan aynı zamanda tüketimden dışlanamayan mallardır diyebiliriz.
Kısaca günümüz ekonomisinde temelde kullanılan mal çeÅŸitleri,özellikleri ve farkları bunlardır.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Biri Olan GüneÅŸ Enerjisinin Türkiye Açısından Yeri Ve Önemi:Konya ÖrneÄŸi
Enerji kavramı ve enerji kaynaklarının sürdürülebilirliÄŸi geçmiÅŸten bugüne dünyanın en önemli konularından ve sorunlarından biri olmuÅŸtur. Enerji kaynaklarının hızla tükenmesi,petrol, kömür, nükleer enerji gibi kendini yenileme durumu olmayan kaynakların bilinçsizce kullanılması, bu kaynakların çevreye ve atmosfere verdiÄŸi kirlilik gibi etkenler insanları yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmaya yönlendirmiÅŸtir. Bu çalışmada enerji kavramı,konvansiyonel enerjiler ve yenilenebilir enerji kaynaklarından güneÅŸ enerjisi incelenmiÅŸtir. Çalışma kapsamında güneÅŸ enerjisinin sürdürülebilirliÄŸi ve çevreye etkisi gibi konular,ülkemizdeki ve bölgemizdeki doÄŸal kaynakların korunması ve çevre dostu kullanımlar açısından deÄŸerlendirilmiÅŸtir.
​
Bu çalışmanın amacı konvansiyonel enerji kaynakları ile yenilenebilir enerji kaynakları arasındaki güneÅŸ enerjisinin karşılaÅŸtırılması ile elde edilen sonuçları ortaya koymaktır.Bu incelemede her iki enerji üretiminin kullanım potansiyelleri,projeleri,üretilen enerji miktarları ve maliyetleri,tüketici toplam talebi,her iki enerji için tüketimleri etkileyen faktörler,çevreye verdikleri zararlar,bölge ve ülke ekonomisine olan etkileri araÅŸtırılmıştır.Bu araÅŸtırma çerçevesince Konya ilinde bulunan konvansiyonel enerji santrallerinin negatif ve pozitif etkileri ortaya konulmuÅŸtur. Yapılan çalışma sonucunda yenilenebilir enerji kaynaklarından olan güneÅŸ enerjisinin,konvansiyonel enerji kaynaklarına göre daha verimli olduÄŸu sonucuna varılmıştır.Bölge ve ülke ekonomisine katkısı ve çevresel sorunları en aza indirgediÄŸi anlaşılmıştır. Bu çalışmayla güneÅŸ enerjisinin daha verimli,daha çevreci,daha ekonomik ve bölge halkının yaÅŸam standartlarını daha fazla iyileÅŸtirici özellikte olduÄŸu sonucuna varılmıştır.
5. Uluslararası KOP Bölgesel Kalkınma Sempozyumu/KONYA-2017